Fleksibl Ambalaj Oluşumunda Yararlanılan Teknikler

Fleksibl ambalaj oluşturmada; 

1- Laminasyon,

2- Kaplama,

3- Koekstrüzyon , tekniklerinden yararlanılır.

1- Laminasyon

Laminasyon çeşitli materyallerin özelliklerini birleştirme olanağıdır. İki ya da daha çok film, kağıt, alüminyum folyo bir adheziv yardımıyla birleştirmesi olan laminasyonun kullanımı, plastik ve teknolojilerindeki ge­lişmelere bağlı olarak 2. Dünya Savaşı sonrası yaygınlaşmış. Günümüzde yüzlerce çeşit laminasyon örneği mevcut. Laminasyon tutkallarının film yüzeyine tatbiki gencide iki ayrı teknikle yapılır. Kuru laminasyon ve yaş laminasyon. Kuru laminasyonda; laminasyon işlemi uygulanacak filmler­den birinin yüzeyi laminasyon tutkalı ile kaplanır. Yüzeyi tutkallanan film, içerisinde sıcak hava üfleyen fanların bulunduğu kurutma ünitesinden geçtikten sonra içerdiği solvent atılır. Yüzeyi tutkallı olan film, lami­nasyon merdanelerinin arasından geçerken diğer filmle yüz yüze gelir. Merdanenin basıncı ile iki film tabakası birbirine yapışır. Yaş laminas­yonda ise; yapıştırıcı ile kaplanan film diğer filmle birlikle laminasyon merdaneleri arasından geçirilerek yapışmaları sağlanırken, kurutma, la­minasyon işlemi tamamlandıktan sonra yapılır. Burada ambalajlanacak ürünün özellikleri çok önemli. Hu özellikleri koruyacak fleksibl ambalaj materyalleri laminasyon yöntemiyle birleştiriliyor. Ortaya çıkan yeni filmlerle varolanlaminasyon çeşitlerine bir yenisi eklemek mümkündür.

2-Kaplama

Alüminyum folyo, film, kağıt, karton malzemelerin yüzeyini , waks, parafin soğuk yapıştırıcılar,  holtmelt  ve çeşitli  plastik  (PE;  PP;  EVOH, PVdC, SiOx gibi) reçinelerle tam yüzey ya da parsiyel kaplamayla fleksibl ambalaj folyoları elde edilir. Bunlardan PVdC , mükemmel nem ve gaz bariyer özelliklerinden dolayı kağıt ve plastik filmlerde çok yaygın  olarak kullanılır. PVdC kaplamaları, bariyer özelliklerinden biraz ödün vermek koşuluyla ısıyla kapatılabilirler. PVdC kaplamaları, ayak üstü ye­nilen yiyeceklerin ambalajlarının laminasyonlarının iç kısımlarında glasinkağıdı üzerinde; BOPP üzerinde, kaplama olarak uygulanır.

3- Koekstrüzyon

İki ya da daha fazla ( beş adete kadar) plastik filmin tek bir memeden geçirilerek gerçekleştirilen birleştirilme yöntemi koekstrüzyondur. Koekstrüzyonda tek kalıp sistemiyle iki ya da daha fazla ekstrüder kullana­rak iki ya da daha fazla değişik polimer tabakasını aynı anda ekstrüde et­me işlemiyle çeşitli materyallerin değişik kombinasyonlarda kullanımı sağlanıyor. Örneğin; daha ucuz materyallerle birlikte pahalı bir polime­rin ince bir tabakasının kullanımı ya da yüksek bariyerli plastiğin diğer işlevsel polimerlerle birlikte kullanımı gibi.

Koekstrüzyonun varlığının yaygınlaşması 1970'lerde gerçekleşti. Bugün ulaşılan nokta ise, müthiş bir gelişme. Bu gelişme plastiklerin ve üretim teknolojilerinin gelişimiyle doğru orantılı. Koekstrüde filmler şu anda çeşitli fleksibl ambalaj üretiminde tek film olarak ya da laminasyonlarda kullanılıyor. Koekstrüde filmlerin, yüksek değerli et ve tek kullanımlık tıbbi araçların ambalajında kullanılan özel yapılardan, dondurulmuş yi­yecek, hububat, kraker ve ekmek için polietilen ve polipropilen temeli uygulamalara kadar çeşitleri bulunmaktadır.

Koekstrüde filmlerin kullanımında yürütülen mantık çok basittir ve ambalaj yapımının maliyeti düşürülebilmektir. Tek bir aşamada koekstrüzyonla, dayanıklılık kapama, kalınlık, ürünleri nem ve oksijenden koruma gibi özelliklere sahip birkaç plastik materyalden oluşan kompoze bir yapı el­de edilir. Koekstrüde yapıların maliyeti, nylon, iyonomer ya da etilen vinil alkol kopolimeri gibi yüksek masraflı performansı çabuklaştırıcı materyallerin ince tabakalarını düşük maliyetli materyallerle birlikte kullanınca artar.

Filmlerin ekstrüzyonunda kullanılan iki işlem koekstrüzyon için de kulla­nılabilir.Bunlar; cast/dökme (ya da düz kalıp) yöntemi ve balon körükleme (tüp) yöntemi. Bu işlemlerin sonucunda değişik polimerlerin iki ya da daha fazla katının kombinasyonundan oluşan çok katlı bir film ortaya çıkmaktadır.

Birçok durumda, tabakaların arasındaki yapışma güçlü olduğundan, so­nuçta bütünleşmiş bir film yapısı oluşur. PA ve PE gibi birbirine uygun olmayan materyaller kullanıldığında düzgün yapışmayı sağlamak için ya­pıştırıcı polimer şeklinde bir ara tabakaya gereksinim duyulur. Koekstrüzyonun gelişiminde, maliyeti düşüren yapıştırıcı reçinelerin ortaya çıkması pozitif bir faktör olmuştur.

Cast-dökme yönteminde her materyal, düz kalıp şeklini alana kadar ekstrüderlerle beslenir. Kalıbı düz bir film ya da levha halinde çıkaran çok katlı bir eriyik oluşturmak için, materyaller kalıbın içinde birleştiri­lir. Plastiğin katı bütünleşmiş bir film haline gelmesi için bu birleşim suy­la soğutulan bir makaraya sarılır. İki dokuz ya da daha fazla katlı filmler için, tek başına ya da kombinasyonlar halinde kullanılabilen birkaç kalıp tekniği mevcut.

Koekstrüde filmler, dolaysız olarak ya torba ya da ısıyla şekillendirilmiş ambalajlar halinde kullanılır. Üç katlı bir koekstrüzyon, dondurulmuş sebze ve patatesleri ambalajlamak için kullanılır. Tipik yapısı, etilen vinil asetat (EVA) / beyaz LLDPE (lineer düşük yoğunluklu polieülen) / EVA'dan oluşur. EVA tabakaları iyi kapatmayı garanti eder, aradaki ta­baka ise darbelere ve yırtılmaya karşı dayanıklılık sağlar. LLDPE / HDPE / EVA, bir başka örnek. EVA yine bu örnekte de kapama görevi ya­parken, HDPE nem bariyeri, sertlik ve dayanıklılık sağlar. Üçüncü bir örnek olarak, beş katlı bir koesktrüzyon verilebilir. PH /yapıştırıcı reçi­ne/ Nylon/yapıştırıcı reçine / PE. Bu örneğin de piyasada önemli bir yeri mevcut. Kapatıcı olarak kullanılan düşük masraflı tabakaları PE sağlar. Nylon dayanıklılık, sertlik ve ısıyla şekillendirme özelliklerini sağlar. Ya­pıştırıcı reçine ise film yapısını birleştiren tutkal görevini yapar

Filmlerdeki incelme eğilimi koekstrüde filmler için de geçerli. Koekstrüde filmler, birkaç yıl öncesine kadar 25 mikron kalınlığında üretilirken bugün 9 ile 12 mikron kalınlığında üretilebiliyor. Bu filmlerin kaliteleri geliştirilirken maliyetleri düşürülmüş ve çevreye katkıları da arttırılmıştır.