Sağlıklı bir proses gerçekleştirme, öncelikli prosesin yapılacağı alanın seçimi ile başlamalıdır.
Seçilecek olan alan, proseste kullanılacak olan tüm ekipmanları bünyesinde barındıracak şekilde olmalı ve bir hat şekli belirlenmelidir. Konumlandırmadaki en önemli nokta, ekstruderin konulacağı yerin kapı ve pencere gibi hava koridoru oluşturabilecek yerlerde olmaması gerektiğidir. Böyle bir durum hattaki ve özellikle ekstruder ve kalıptaki sıcaklı dengesini bozmakta, nihai üründe dalgalanmalara neden olmakta ve birbirleri ile hassas dengede çalışan tüm ekipmanların senkronize olmalarını engellemektedir.
Ekstruder başta olmak üzere tüm ekipmanların oldukça düzgün bir zemine, ayarlanabilir ayaklar ile konumlandırılarak aynı eksende olacak şekilde ayarlandırılacak teraziye alınması ve montaj yapılması gerekmektedir.
Montaj anında ekstruder ve diğer ekipmanların konumlandırılmasında vibrasyon önleyici sistemlerin kullanılması, sonradan oluşacak titreşimlerin getireceği olumsuzlukların engelleyecektir.
Ekstruder konumlandırılırken, kovan - vida sistemlerinin rahat bir şekilde önünde ve etrafında yeterli boşluk olması ve belirtilen bölgede parçaların taşınmasını sağlayacak kaldırma ve yürütme ekipmanlarının bulundurulması gerekmektedir.
Ekstruder veya hat ekipmanlarının tüm mekanik bağlantı noktaları kontrolden geçirilmelidir.
Ektruder veya hat ekipmanlarının elektrik, elektronik, pnömatik veya hidrolik akşamları kontrol edilmeli, taşıyıcı kablo, taşıyıcı kablo, hortum, boru gibi tesisatlar proses çalışması sırasında veya bakım anında çalışmaları engellemeyecek şekilde ideal pozisyona getirilmelidir.
Özellikle toz hammadde kullanılacak olan hattın yerleşim alanında iyi bir havalandırma sisteminin olması gerekmektedir. Ayrıca tüm akşamları tam verimle çalışabilmesi için hattın yerleşim alanının periyodik olarak temizlenmesi önlemlerin başında gelmektedir.
Ekstrudere montajı yapılacak olan kovan - vida sisteminin ilgili prosese uygunluğu kontrol edilmelidir.
Kovan ve vida montajı sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar;
Tek parça veya fazla parçadan oluşan kovanların, ön kalıp, redüktör, filtre ve diğer birleşme noktalarında flanş oturma ve alın basma yüzeylerinde herhangi bir deformasyon olup olmadığı kontrol edilmeli, pürüzsüz yüzey sağlanması ve pas veya korozyona karşı yüzeylere ısıya dayanıklı ince yanmaz yağ sürülmelidir.
Kovan, zemine yatay olacak şekilde bir kaldırma vasıtası ile redüktör ve ayarlı kovan yataklama parçasına eksen düzgün olacak şekilde konumlandırılmaktadır.
Tüm birleşme yerlerindeki yuvaların tam oturduğu kontrol edildikten sonra ekstruder ve kovanın terazi durumu kontrollü bir şekilde ayarlanarak ilgili bağlantı civataları belirli bir düzende sıkılmalıdır. Kovan montaj civataları takılmadan önce civataları dişlerine koruyucu macun sürülmesi, civataların her sökülüp takılmasında hem zorlanılmaması hemde dişlerin zarar görmemesi için idealdir.
Tüm civatalar sıkıldıktan sonra kovanın terazi durumu bir kez daha kontrol edilmelidir.
Ektruder vidası takılmadan önce kovanın içi yanmaz yağ ile yağlanır. Bu, ilk çalıştırmada ısınan vidanın kovan ile arasındaki cidarda ince bir film tabakası oluşturarak ilk çalışmanın araht olmasını sağlar ve herhangi bir sebeple kovan - vida sarma durumunu engeller.
Vida, kovanın kalıba bağlanan tarafından, şaft kısmı önce olacak şekilde dikkatlice geçirilir. Bu işlem sırasında vida şaftı için kama durumu kontrol edilmelidir. Vida şaftının redüktör şaft yuvasına tam olarak oturduğundan emin olmak gerekir. Vidanın kovan içerisinde piston hareketi gibi rahat bir şekilde geçmesi gerekir. Aksi halde herhangi bir sıkışmada kullanılan 'vidaya herhangi bir cisimle vurmak' veya 'preste geçirmek' gibi yöntemler son derece zararlı sonuçlar doğurur.
Aynı şekilde çift kovan - vida sistemlerinin montajında, vidalar kovana geçirilirken dönüş yönlerine çok dikkat edilmeli, prosese uygun halde konumlandırılmalıdır. Keza proses şartlarına ve plastik hammadde çeşitliliğine bağlı olarak çift vidalar birbirlerine göre içe doğru ters, dışa doğru ters veya ikisi de aynı yönde dönebilirler.
Sadece çift kovan - vida sistemlerinde yapılması gereken bir önemli uygulama da vida senkronizasyonu, yani şim ayarı yapılmasıdır. Ters dönüşlü çift vidalarda tek vidalardan farklı olarak vidanın biri sağ hatvetli biri sol hatvetlidir ve birbilerine bir dişli hassasiyeti ile geçerek çalışmaktadırlar. Bu vidalar tasarımlarından dolayı birbirlerine belli bir faz farkı ile konumlandırılır. Vidalardaki hatvelerin birbirine geçtiği bölgelerdeki yanal boşluklar birbirlerine eşit olmalıdır. Bu, vidaların sağlıklı olarak çalışması için şarttır. Anca bu boşluklar montaj anında ilk etapta çeşitli düzensizlikler nedeni ile eşit olamayabilir ve montajdan önce mutlaka ayarlanması gerekir.
Vida şartlarında vidaların doğru pozisyonda konumlanmasını sağlayan işaretler bulunmaktadır. Çoklu kama şeklinde açılan şartların, durumu göre dişlerinden bir veya ikisi boş veya dolu olmaktadır ve bu durum şartların karşılığındaki kaplinlerde de aynıdır. Bu işaretler iki farklı amaç için oluşturulmaktadır. Birincisi vidalar yan yana getirildiğinde ve hatve başlangıç yerleri eşitlendiğinde işaretlerin aynı konumda bulunması, hatvelerin birbirine ortalanmış şekilde uygun birleşe konumuna getirilmiş olduğunu gösterir. İkincisi ise; redüktöre bağlı kaplinlerin dönüş yönüne göre vidaların sağ veya sol olarak yanlış takılabilmesi engellenmektir.
Öncelikle her iki vidanın da şaft konumları işaretlere göre ayarlanır ve kovan içerisine geçirilir. Vida şartları işaretlere göre redüktör kaplinlerine tam olarak geçirildikten sonra vida hatvelerinin birbirlerine göre konumları kontrol edilmelidir. Hatveler arasında yanal boşluklar ortalanmış olsa da, olmasa da vida boyunca farklılık gösteren tüm hatvelerde aynı durum olmalıdırç Yani hatve yanakları birbirine aynı yönden ya hepsi temas etmeli ya da hiç biri temas etmemelidir. Vida hatvelerinin birbirine göre boşlularını ortalanması ise montajdan önce ikinci bir ayar durumu olup, 'şim ayarı' olarak adlandırılır ve uygulanma sırası aşağıda belirtildiği gibidir.
Unutulmamalıdır ki şim ayarı yapılmadan kullanılan çift vidalarda, vidların hatveleri birbirleri üzerine binerek, vidanın kırılması, redüktör kaplin dişlerinin sıyrılması, kovanın zarar görmesi gibi istenmeyen sonuçlar doğurabilir.
Kovan içinde birbirine geçmiş durumdaki her iki vidayı da şartlarını arkaya tamamen dayanacak şekilde kapline geçirin.
Kovan ve vida montajının eksiksiz yapıldığından emin olduktan sonra, besleme hunisi sistemi, ısıtıcı rezistans ve soğutma üniteleri kovana monte edilmelidir. Termocupl ve varsa basınç sensör cihazları da yerlerine monte edilmelidir.
Hangi prosesolursa olsun, ekstruderin sağlıklı çalışması ve özellikle kovan - vida sistemlerinin uzun ömürlü olması için, plastik hammadde içine karışmış olabilecek, veya başka kaynaklardan gelebilecek aşındırıcı ve zararlı cisimlerin kovan içerisine kaçmasını engelleyen besleme filtreleri kullanılması gerekmektedir. Kovan ve vida aşınmaları veya kırılmaları en çok, kovan içerisine kaçırılan metal veya aşındırıcı başka cisiler sebebi ile olmaktadır.
Kovan ve vida bağlantısının akabinde herhangi bir sorun olmadığından emin olunduktan sonra eetrik aksamları ve buna bağlı sistemler kontrol edilerek devreye alınır.
Proseslerde kullanılan ekstrüzyon vidaları genelde sağ hatveli olup, tam tersi sol istikamette dönerek çalışmaktadır. Buna karşılık bazı proseslerde sol hatveli vidaların kullanılması, vidanın sağ istikamette döndürülmesini gerektirmektedir. Bu önemli ayrıntı için proses başlamadan önce redüktör kaplinin dönüş yönünün ilgili vida için uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder